In de opzet van de pilot willen we ook kijken naar aanvullende inkomsten die direct of indirect samenhangen met vernatting.

• We onderzoeken Valuta voor Veen 
• Mogelijkheden van groen blauwe diensten
• Reductie van bodemdaling

Andere mogelijkheden zouden kunnen zijn de teelt van zonnekroon. en experimenten met agroforesty.

Reductie CO₂: winst voor boeren, natuur en klimaat?

Stichting Nationale Koostofmarkt 
Theorie: Boeren in het veenweidengebied die bodemdaling en de daarmee gepaard gaande CO₂ uitstoot van hun grond verminderen, gaan die vermeden uitstoot verkopen. Met het geld dat ze daarmee verdienen, financieren ze een deel van de benodigde investeringen. En bijvoorbeeld de verduurzaming van hun bedrijf. Dit wordt nu mogelijk door de uitbreiding van de methode Valuta voor Veen, die is goedgekeurd op 11 februari 2021 door de Stichting Nationale Koolstofmarkt. De eerste projecten starten binnenkort in Zuid-Holland.
Meer lezen

CO₂  uitstoot reductie is belangrijk om de klimaatdoelen te halen.  Eén van de mogelijkheden is de reductie van veenoxidatie door vernatting.

Aanpak
Matthias Verhoef uit Brandwijk en Peter Heikoop uit Niewland twee agrariërs in deze pilot doen mee samen met de milieufederatie (van ProvincieZuidHolland en van ProvincieUtrecht) om zicht te krijgen op die credits en hoe we deze op de juiste manier in de regio kunnen gebruiken.

Matthias Verhoef in Brandwijk
Theorie: Het perceel van Matthias grenst aan de Eendenkooi bij de Achterwetering. In dat gebied werkt men al met hoog slootwaterniveau. De uitbreiding met hoog slootwater naar de percelen van Matthias is daarom één van de mogelijkheden om het gebied nog verder te vernatten. Dat onderzoeken we samen met de milieufederatie van de Provincie Zuid Holland. Om de verliezen aan waterberging te compenseren is er bij WSRL een verzoek gedaan. 

Peter Heikoop in Nieuwland
Peter heeft laagveen met daarop een stevig kleidek. Onze theroie is als we nu vernatten tot aan de bovenkant van het veendek hoeveel CO₂ reductie zou dat kunnen opleveren. Om deze hoge grondwaterstand te realiseren is drukdrainage een voorwaarde. Dit onderzoek doen we samen met de milieufederatie van de Provincie Utrecht. 

Aansluiten bij andere projecten in de regio
Groene Cirkels Kaas doet ook onderzoek naar CO₂ reductie bij twee agrariërs namelijk Ad van Rees en Nico van der Ham.

Hoe nu verder met CO₂ reductie?

• We zijn nieuwsgierig naar de methode Soomers waarmee NOBV nu experimenteert. 
• Een koppelingg van bodemanalyse aan satellietbeelden om daarmee de CO₂ vastlegging goedkoper te kunnen monitoren.
• Om koolstofcertificaten te realiseren kan de grondgebonden landbouw naast de subirrigatie ook andere maatregelen nemen.
  • De meest geschikte zijn scheurvrij grasland,
  • het achterlaten van gewasresten,
  • het toevoegen van koolstofrijke meststoffen,
  • de teelt van vezelhennep 

Oktober 2021 Hoornaar
Glenn de Wolff deed in het kader van zijn afstuderen aan de Hogeschool InHolland een onderzoeksopdracht: Hoe kan je toch verdienen bij vernatting door een hoger grondwaterpeil? 
Dit onderzoek was in het kader van onze pilot Drukdrainage en werd uitgevoerd samen met de drie agrariërs, uitvoerig literatuuronderzoek en door op bezoek te gaan bij experts. Zie voor uitvoerige documentatie  Meer lezen?

• presentatie die Glenn in september heeft gehouden voor het bestuur van BlauwZaam,
• scriptie,
• samenvatting  
• aanbevelingen: áán ons allen, áán de Stichting als áán de drie agrariërs uit de pilot.

Lees meer over de achtergronden van Glenn en de opbouw en resultaten van zijn onderzoek.

Hoe kan je toch verdienen met een hogergrondwaterpeil?

ONDERZOEK door Glenn de Wolff

Toelichting: In de oude omstandigheden bij landbouw in het veenweidegebied is het waterpeil kunstmatig laag gehouden om zo intensieve landbouw mogelijk te maken. Door dit lage waterpeil wordt de grond droger en is deze steviger zodat deze geschikt is om grote hoeveelheden vee te faciliteren. Wanneer het (grond)waterpeil verhoogd wordt, zal de grond in ieder geval tijdens een deel van het jaar minder geschikt worden voor deze manier van landbouw aangezien de bodem onder andere minder stevig zal worden. Dit leidt er vervolgens toe dat de effectiviteit van het verdienmodel van de agrariërs die op deze gronden werken afneemt. Om alsnog over een compleet en effectief verdienmodel te beschikken zullen agrariërs die in het gebied willen blijven hun oude verdienmodel moeten aanpassen met nieuwe landbouwmethodes of hun verdienmodel aanvullen met andere activiteiten. Hier wordt een aantal alternatieve of aanvullende verdienmodellen gegeven die mogelijk geschikt zouden kunnen zijn voor de agrariërs in de regio A5H.

1. Alternatieve agrarische verdienmodellen : Lichter vee, Geen koeien maar ander soort vee, Lichtere machines, Paludicultuur

2. Natuurinclusiviteit/subsidies: Een tweede strategie om een effectief verdienmodel te behouden is om het agrarisch verdienmodel aan te vullen met subsidies. Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb), GroenBlauweDiensten , Weidevogelbeheer, Slootkantbeheer,  Koolstofvastlegging (ValutavoorVeen) , Vergroeningsbetaling ,  Regeling Kwaliteitsimpuls natuur en landschap (SKNL)

3. Multifunctionele landbouw Een andere manier om een volwaardig verdienmodel te hebben is door de agrarische kant van het bedrijf aan te vullen met een andere sector door zich in meer of mindere mate te richten op recreatie en toerisme.Vergaderen in de stal, Bed & Breakfast, Boerderijwinkel, Recreatie, Kinderopvang, Zorgboerderij, Energieproductie, Woonplaatsen/Pacht, Boerencamping, Caravanstalling.

In tabel 24 van zijn scriptie heeft hij een overzicht gemaakt met

Een prachtige samenwerking tussen het bedrijfsleven en onderwijs met een goed uitgevoerde opdracht onder moeilijke omstandigheden. Gelfeliciteerd Glenn namens het bestuur van Stichting BlauwZaam.

Glenn de Wolf deed onderzoek

Kan vernatting in de veehouderij leiden tot een verdienmodel door het planten van bomen? 

Dit onderzoek valut niet binnen onze pilot

Provincie Zuid Holland organiseerde in het najaar onder leiding van Richard Slagboom en bijeenkomst "Bomen over bomen".
Bos en bomen staan in de publieke belangstelling. Ook het Rijk werkt, in overleg met de provincies, aan een Nationale bossenstrategie. Het advies van
het College van Rijkadviseurs is om daarbij zeker ook te investeren in bos en bomen in de westelijke randstad. De Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden kunnen we rekenen tot deze westelijkge randstad. Aan de ontmoeting deden meerdere agrarische ondernemers mee. Eén daarvan was Mattias Verhoef Brandwijk), deelnemer aan de pilot DrukDrainage. Maar ook Jasper Meerkerk (Eben Haezer Nieuw-Lekkerland), Tinke Poirot (Gewoon Anderz Noordeloos), Booij kaasmakers (Streefkerk) hebben ambitie om het bos- en struikareaal uit te breiden als onderdeel van hun verdienmodel.

Lees hier het hele verslag van de bijeenkomst. Met dank aan Richard Slagboom.

Behoefte om te experimenteren

Behoefte aan experimenteren:

Willen we op de middellange termijn succesvol zijn met landbouw in ons veenweidegebied dan is belangrijk, dat er snel meer geëxperimenteerd wordt met methoden die er voor zorgen dat veen verzadigd blijft met water. Op polder of perceel niveau met drainage ed. Maar op het niveau van de hele delta, dus rivierengebied en groene hart, moet ook de waterinfrastructuur veranderen en gericht zijn op watervasthouden en infiltratie in de bodem. Als we door klimaatverandering lange droge zomers krijgen is er heel veel water nodig om de verdamping te compenseren. Naast maatregelen buiten de polders moet er ook gedacht worden aan buffergebieden in de polders die zowel teveel als tekort aan water handelen. Natuur met vegetatie die hiervoor geschikt is, bijvoorbeeld grienden, zouden hiervoor kunnen worden aan gelegd. Moldrains met slootpeil op voldoende hoogte.

Welke experimenten zouden we kunnen doen om de CO2 te reduceren?

• Maïs telen verbieden: om maïs te kunnen telen moet de grond gescheurd worden. Dit zorgt in het veen voor oxydatie en daarmee dus voor CO2 uitstoot ipv reductie. We zouden met elkaar kunnen kijken op welke gronden maís teelt wel mogelijk is? Of ook kunnen kijken of er een alternatief is voor het voeren van maïs? Deze experimenten zouden gefinancierd kunnen worden vanuit het klimaatakkoord.
• Greppeldrainage
• Moldrains

Opmerking: CO² reductie kunnen we niet los zien van andere maatschappelijke ontwikkelingen.