Het verloop van het percentage kruiden tussen 2021 en 2023 uitgesplitst per locatie

Zoals op de grafiek is te zien, blijkt uit de analyse dat er per bedrijf veel verschil zit in de nul situatie. Echter de trend gedurende de proef is gelijk voor alle percelen, een toename van het aandeel kruiden. In de opname is de bedekking per kruiden soort geregistreerd. Uit een analyse van deze
resultaten komt naar voren dat de sterke toename op het drainageperceel bij MV voornamelijk komt door een sterke toename van de kruipende boterbloem, in mindere mate is dit ook op het referentieperceel. Gedurende de proef is er geen verschil in de ontwikkeling van de soortenrijkdom tussen de drainage en referentie percelen, de toename van het totaal aandeel kruiden komt voornamelijk
doordat de al aanwezige kruiden uitbreiden. Deze kruiden zijn voornamelijk typische kruiden die zich vestigen op open plekken in blijvend grasland, zoals vogelmuur, paardenbloem, ridderzuring,krulzuring, veldzuring, herderstasje en nog meer soorten. De beide percelen ontwikkelen zich dus gelijk, er is dus geen sprake van dat de samenstelling van het drainage perceel zich meer ontwikkeldn aar een systeem met vochtigere soorten. Daarbij moet wel gezegd worden dat de opname gedaan is op het midden van het perceel en dat er bij een proefperceel langs de greppels wel duidelijk een verandering van de soortenrijkdom naar waterminnende soorten te zien is, met name meer pitrus en liesgras. Ook dit verschilde wel per boer. 
Opvallend is de kruidenrijkdom op het perceel van PH (Peter Heikoop). Naast de botanische kartering door de heer Schilder is er ook onderzoek gedaan iin 2021 en 2022 door Dick Kerkhof in het kader van kruidenrijk grasland. Het perceel herbergt 23 soorten: een handvol algemene kruiden, zoals Pinksterbloem, Gewoon hoornbloem, madelief, gewoon duizendblad, veldzuring en scherpe boterbloem. Een opvallend verschil met vele inventarisaties in de Alblasserwaard Vijfheerenlanden. Deze soorten zijn niet onderscheidend voor grondsoort, maar wel enigszins voor vochttoestand. En verklaring ligt vooral in het feit, dat deze agrariër al sinds 1995 biologisch  is én een grote liefde heeft voor de natuur.  Hoge waterpeilen remmen grasgroei in het het voorjaar en zorgen voor structuurrijke grslanden, rijk aan diverse insecten en toegankleijk (doorwaadbaar) voor weidevogelkuikens. De gewasopbrengsten bedragen zo'n 7-9 ton ds/ha/jr. 

Kans op weidevogels
Het is duidelijk, dat de uitbundigheid van veel kruiden bijdraagt aan de aanwezigheid van kleine en grote insecten. Bij afwezigheid van diverse soorten planten in reen raaigrasmengsel leidt tot minder kans op weidevogels. Uiteraard komen er meer dingen kijken bij aan- of afwezigheid van vogels. Denk aan bemesting, bedrijfsvoering, indingingsweerstand van de bodem, doorwaatbaarheid van het gewas voor jonge kuikens. 

Wat zijn goede grassen voor de melkveehouderij?

In de kartering worden Engels raaigras, Italiaans raaigras, Timotheegras, Rietzwenkgras, Witte klaver en Beemdlangbloem genoemd als goede grassen. In onze pilot zien we bij alle drie de boeren een grote aanwezigheid van Engels raaigras. Bij één boer signaleren we ook witte klaver en bij alle boeren komt er her en der Timotheegras voor.  De andere drie grassen zijn niet waargenomen in onze proef. 

Engels raaigras (Lolium perenne)
Engels raaigras is de belangrijkste grassoort in mengsels voor meerjarig grasland(graslandtype 0). Dit ype kenmerkt zich door een gering aantal, zeer algemene soorten. De soort is zeer geschikt voor zowel beweiding als maaien. Dit raaigras bepaalt ook de hoge opbrengsten van 8 - 12 ton ds/ha/per jaar. De smakelijkheid van het gras en de verteerbaarheid van de organische stof zijn zeer goed en vaak beter dan die van andere soorten. Uit de grote grassatlas. Bron: Ontwikkelen van kruidenrijk grasland door Wim Schippers, januari 2023. 
 

Witte klaver
Witte klaver (Trifolium repens) Het gebruik van Witte klaver in grasland is de afgelopen jaren flink toegenomen. Dit komt vooral vanwege de stikstofbindende eigenschap van klaver. Door deze eigenschap is een aanzienlijke besparing op het gebruik van stikstof uit kunstmest en organische mest mogelijk. Het effect van Witte klaver op de grasopbrengst is het grootst bij een lage stikstofbemesting. Bij hoge N-giften groeit het gras vaak te snel en kan de laag blijvende klaver minder goed concurreren. Een tweede belangrijke eigenschap van Witte klaver is dat het de smakelijkheid van het gewas verhoogt. 

Terug naar grasopbrengsten ed